Waarom zijn bomen zo belangrijk?

Longen van de aarde

Bomen zorgen voor de zuurstof, die wij inademen en ze verbruiken de koolstofdioxide (CO2), die wij produceren. Vooral dat laatste is heel belangrijk. Niet alleen levende wezens produceren CO2, maar fabrieken en verbrandingsmotoren produceren vele malen meer daarvan. Meer nog dan alle bomen kunnen verbruiken. Hierdoor ontstaat het “broeikaseffect”, de opwarming van de aarde. Het is dus belangrijk dat we zuinig zijn op onze bossen en oerwouden en nieuwe bomen planten als we oude gebruiken. Bomen helpen dus om het broeikaseffect te verminderen.

Oude bomen, met grote kruinen en heel veel bladeren, doen dat nóg beter dan jonge bomen.
Er wordt wel eens gezegd dat de bossen en oerwouden de “longen” van de aarde zijn. Onze longen zorgen dat ons lichaam zuurstof krijgt en filteren CO2 uit ons bloed, zoals de bossen dat doen met de lucht rondom ons. Ook filteren bomen zwevende bacteriën, stikstof, fijnstof en sporen uit de lucht.

Bomen zorgen voor beschutting

Ze zorgen voor schaduw als het te warm is. Ze houden wind tegen. Vogels vinden er een veilig plekje of bouwen er hun nest. In oude, holle bomen kun je zelfs wel eens een vleermuis vinden. Of een uiltje, die een uiltje knapt.

Ook eekhoorns en boommarters zijn echte holbewoners.

Honderden insecten, zoals luizen, mieren, wespen, rupsen, kevertjes en ook tientallen spinnen wonen in één boom.

Bomen zijn een bron van voedsel

Denk aan de specht, die insecten onder de bast vindt.

Andere vogels eten spinnen en luizen van de takken en tussen de blaadjes.

Denk ook aan fruitbomen en notenbomen. Maar ook zaden van dennenappels of eikeltjes, die weer door dieren gegeten worden.

Voordat deze vruchten en zaden groeien, genieten insecten als bijen en vlinders van honing en nectar van veel bomen. Ook van bomen die geen eetbare vruchten of zaden geven. Ze verspreiden zo het stuifmeel en werken mee aan de bevruchting.

Bomen zorgen voor hout

Hiervan kunnen we bijvoorbeeld meubels maken. Of planken en balken om huizen te bouwen. Elke houtsoort heeft een andere kwaliteit en daar door een ander gebruik. Een snelgroeiende boom, zoals wilg of populier, geeft zachter hout, dan bijvoorbeeld een eik of naaldboom, die langzamer groeit. Takken van de wilg, die elke 3 á 4 jaar wordt geknot, is flexibel en wordt gebruikt voor vlechtschermen of manden. Dit is heel duurzaam, want het groeit weer aan. De boom hoeft niet gekapt.

Snoei- en afvalhout kunnen we opstoken en dat geeft ons warmte.

Hoe oud kan een boom worden?

Dat varieert sterk. In de Doelentuin staat een van de oudste Delftse bomen: een Oosterse plataan van meer dan 150 jaar oud.

De oudste boom in Nederland is vermoedelijk een Hollandse linde bij Sambeek. Naar schatting is de boom 500 tot 700 jaar oud. Stel je voor dat die boom kon praten. Wat zou die een spannende verhalen kunnen vertellen...

Als je echt wilt weten hoe oud een boom is moet je hem omzagen en de jaarringen tellen. Maar dat doe je natuurlijk niet bij zo een monumentale boom! Bovendien is het lastig jaarringen tellen tot 700 of misschien nog meer?

Waarom wordt dood hout niet opgeruimd?

Als een boom dood gaat of omgezaagd wordt en blijft liggen, begint die een heel nieuw leven. Je vindt er veel insecten en ander kruipend spul, zoals mijten, springstaarten, wantsen, pissebedden, duizendpoten, spinnen, wespen, mieren. Zo zijn dode bomen een “tafeltje dek je” voor vogels, zoogdieren, reptielen en amfibieën.

Mossen, zwammen en paddenstoelen groeien op het half vergane hout en helpen mee dit verder af te breken en te recyclen.