Stel je voor: Je loopt door een bos met hoge bomen... Plotseling zie je in een flits iets omhoog klimmen in een boom en dat iets heeft 2 glimmende kraaloogjes en een hele mooie pluizige staart: Je hebt een ontmoeting met een...
Eekhoorn!
In Nederland komt in het wild maar 1 soort eekhoorn voor: de Rode of Gewone eekhoorn. Hij komt vooral voor in een bosrijke omgeving, maar ook in parken en tuinen.
Een eekhoorn nestelt graag in een boomholte, waar hij goed beschermd is. Een oud nest van een specht is zeer geschikt, want de ingang hoeft maar 5 cm te zijn. Als er geen boomholte te vinden is, dan bouwt de eekhoorn een bolvormig nest op een dikke tak tegen de boomstam aan, op wel 6 meter hoogte. Het is gemaakt van takjes met bladeren van buiten en binnen is het nest bekleed met mos en gras. Zo’n nest is wel 30 cm in doorsnede en kan de eekhoorn in de winter lekker warm houden. Echter in de zomer heeft de eekhoorn te maken met een vervelend kriebelbeestje in zijn nest: de eekhoornvlo (één van de 2000 vlooiensoorten).
Wist je dat... een eekhoorn wisselt tussen 4 of 5 nesten? Hij doet dit tegen de vlooien en ook is de kans dat een roofdier hem ontdekt veel kleiner.
afbeelding: Arjan Bachman
De eekhoorn eet voornamelijk boomzaden, zoals eikels, noten en kegels van naaldbomen.
Als ze dat niet kunnen vinden, eten ze ook knoppen, bladeren, boomschors, bessen, paddenstoelen, rupsen, vogeleieren en zelfs jonge vogeltjes.
Hij drinkt water uit kleine plasjes die ontstaan zijn als het geregend heeft, uit kleine beekjes of riviertjes.
Na een draagtijd van ongeveer 38 dagen worden er in het nest 2 tot 6 jongen geboren. Meestal worden de jongen tussen maart en mei geboren (als er voldoende voedsel is) en anders tussen juli en september. De jongen wegen bij de geboorte 10 tot 15 gram. Alleen het vrouwtje zorgt voor de jongen. Na 8 weken mogen ze voor het eerst buiten het nest en ze drinken melk bij de moeder tot ze 10 weken oud zijn. Als ze 3 maanden oud zijn, jaagt de moeder hen weg en moeten ze hun eigen woongebied gaan zoeken. Na 12 maanden zijn de jonkies volwassen.
De eekhoorn maakt verschillende geluiden: Bij opwinding klinkt een scherp ‘tjuk-stuk-tjuk’, bij alarm ‘chroe-roe-roe’ en ter begroeting van een bekende soortgenoot ‘moek-moek-moek’. Maar ook fluitende tonen (jongen), kakelen, grommen en jammeren zijn te horen.
De belangrijkste natuurlijke vijanden zijn boommarters, haviken en de vos, maar ook huishonden en -katten. Ook sterven dieren door verhongering en auto-ongelukken, vooral in hun eerste jaar als ze net zelfstandig zijn.
De eekhoorn is in Nederland beschermd. Dat betekent dat het verboden is eekhoorns te vangen, te doden, in gevangenschap te houden. Het is bovendien verboden eekhoorns te verontrusten of het nest te beschadigen.
afbeelding: Walter Knetemann
In de herfst verzamelt een eekhoorn allerlei noten en die begraaft hij in de grond, zodat hij in de winter nog te eten heeft. Als de eekhoorn vergeet waar die plek was, is het geen ramp, want dan groeit er een mooie boom volgend jaar!
Wist je dat... een eekhoorn wel 10.000 noten verstopt en er dan 4000 kan terugvinden. Knap hè van de eekhoorn!
Een eekhoorn houdt geen winterslaap, maar hij is wel minder actief, om niet teveel energie te verliezen. Als het erg koud weer is, blijven ze wel een enkele dagen in hun nest. Eekhoorn zijn het hele jaar actief van zonsopgang tot zonsondergang, maar in de winter kan je ze alleen zien in de voormiddag of de vroege namiddag.
Hij klimt als een kurketrekker in een boom om zijn vijanden te ontlopen. Kijk maar eens naar zijn klauwen! Hij heeft net als wij 10 ‘vingers’ en 10 ‘tenen’ aan zijn klauwen, maar hij heeft hele scherpe nageltjes! Zijn staart gebruikt hij als roer als hij van tak naar tak springt. Ook gebruikt hij zijn staart om warm te blijven en als het regent als paraplu!
Dit themaverhaal is gemaakt door een vrijwilliger van de Delftse Natuurwacht. Uiteraard doen wij altijd ons uiterste best om bij teksten of afbeeldingen de juiste bronvermelding te plaatsen. Wanneer u desondanks van mening bent dat ten onrechte een tekst of afbeelding is geplaatst, of de gewenste bronvermelding ontbreekt, neemt u dan alstublieft direct contact op met ons: vragen@natuurwacht.nl. We zullen dit dan zo snel mogelijk herstellen.