Natuurvriendelijke oevers
Een natuurvriendelijke oever is een oever die begroeid is met planten. Dieren kunnen bij een natuurvriendelijke oever makkelijk van het land het water in gaan en van het water weer het land op gaan.
Hiervoor moet er een geleidelijke overgang zijn tussen land en water.
We hebben drie verschillende soorten oevers:
- Natuurlijke oevers‚ die hebben we niet veel in Nederland.
- Kunstmatige oevers, die hebben bijvoorbeeld hout aan de kant om te voorkomen dat de oever afbreekt.
- Natuurvriendelijke oevers; een oever die is aangelegd om de ontwikkeling van natuur en landschap te stimuleren.
Waarom willen we de natuurvriendelijke oevers?
Daar waar het mogelijk is legt het Waterschap natuurvriendelijke oevers aan.
Waarom is dat nodig denk je dan?
Dieren
Veel dieren leven als ze jong zijn in het water en leven later op het land. Bijvoorbeeld kikkers, salamanders, padden, muggen, eendagsvliegen‚ IibeIlen‚ glazenmakers.
Hoe moeten de kikkers, padden en salamanders aan de kant komen als er zo'n plank of betonblok ligt?
Als er planten staan trekken ze kleine waterdiertjes‚ vissen‚ insecten, vogels en zoogdieren aan‚ die er voedsel zoeken, schuilen of zich voortplanten.
Salamanders leggen hun eitjes en het vrouwtje plakt elk eitje aan een waterplant of grasstengel die in het water staat. De padden leggen eitjes in snoeren om de waterplanten. Vissen gebruiken de planten om ertussen te paaien (jongen te maken). Ook vogels gebruiken planten aan de waterkant, zoals de karekiet, die maakt zijn nestje in het riet.
Zuiver water
Veel planten hebben een zuiverende werking. Dus behalve mooi om te zien zijn ze ook goed voor de waterkwaliteit.
Denk aan het heliophytenfilter. Dit is een rietbed waarin het afvalwater biologisch wordt gereinigd door bacteriën.
Buiten de stad is het vaak erg duur om op riolering aan te sluiten. Men zoekt dus andere oplossingen zoals het composttoilet en de septictank. Een goed natuurvriendelijk alternatief is het heliophytenfilter.
Weet je dat er bij het weiland waar we waterbeestjes vangen in Delft er ook een is? Vraag het maar eens aan de begeleiders, Leen van Doorn kan je er alles over vertellen.
Water opvangen
Door natuurlijke oevers kunnen we ook meer water opvangen in de sloten. Met natuurlijke oevers heb je dus minder wateroverlast.
De kanten worden minder steil waardoor het water geleidelijk overgaat in Iand. Dit hebben ze nog kortgeleden toegepast in een veengebied waar teveel water op het land lag. Ze plantten lisdodden, die hetzelfde effect hebben als riet. Deze nemen veel water op en maken het water ook zuiverder.
Hoe maken ze een natuurvriendelijke oever?
Aan een kunstmatige oever zit beschoeiing. Dat is een plank die ervoor zorgt dat de oever niet afbreekt.
Deze beschoeiing wordt verwijderd. Vaak wordt onder water houten beschoeiing aangelegd om te voorkomen dat de oever afbreekt. Dieren kunnen dan toch nog makkelijk het land op kruipen.
Het land wordt zo gemaakt dat het geleidelijk afloopt in het water.
ln het begin ziet de oever er net als een pas aangelegde tuin nog kaal uit. Het duurt 3 tot 5 jaar voor het helemaal begroeid is.
Daarna moet de oever natuurlijk nog worden onderhouden. Het Waterschap maait de oever. Soms worden boompjes verwijderd. Een deel van de waterplanten blijft staan. Het maaisel wordt afgevoerd om de oever minder voedselrijk te maken.
Wat zeggen dieren en planten over het water?
Aan de planten die er groeien en de diertjes die er leven kun je zien of het water zuurstofrijk (schoon), zuurstofarmer (matig) of zuurstofarm (vervuild) is. Of de diertjes in schoon of vuil water kunnen leven hangt onder andere af van de manier waarop ze ademhalen.
Bijvoorbeeld wormen en bloedzuigers ademen door de huid. Zij kunnen in vervuild water leven.
De rattenstaartlarve en de waterschorpioen ademen door adembuizen. Zij kunnen ook in vervuild water leven.
Dieren die door kieuwen ademen, zoals het Stekelbaarsje, leven in een schone sloot. Ook dieren met longen, zoals de zoetwaterslak, kikker en salamander, kunnen niet in vuil water leven.
Zijn er ook natuurvriendelijke oevers in Delft?
ln zuid-oost Delft zijn verschillende oevers vanaf 2013 aangepakt. Bijvoorbeeld in de Charlotte de Bourbonstraat, de Amalia van SoImsIaan, Michiel de Ruyterweg, Prins Bernhardlaan en de Schoenmakersstraat op verschillende punten.
Kijk maar eens op http://www.delft.nl/Inwoners/Wonen_en_leven/Delft_Bouwt/Groen_Blauw_Delft_Zuidoost
Daar vindt je ook een kwartetspel “groen en water”.
Opmerking
Dit themaverhaal is gemaakt door een vrijwilliger van de Delftse Natuurwacht. Uiteraard doen wij altijd ons uiterste best om bij teksten of afbeeldingen de juiste bronvermelding te plaatsen. Wanneer u desondanks van mening bent dat ten onrechte een tekst of afbeelding is geplaatst, of de gewenste bronvermelding ontbreekt, neemt u dan alstublieft direct contact op met ons: vragen@natuurwacht.nl. We zullen dit dan zo snel mogelijk herstellen.
