Plastic is een kunststof. D.at wil zeggen een materiaal dat gemaakt wordt door een chemische reactie van natuurlijke grondstoffen. Plastic wordt vooral gemaakt van aardolie. Van zo’n tien kilo aardolie kun je ongeveer 3000 plastic-tasjes maken!

Het woord plastic komt van het Griekse woord ‘plastikos’. Dat betekend kneden of vormen. Tijdens het maakproces kan plastic heel gemakkelijk van vorm veranderen.

Van mooi product tot symbool van afval

Begin 1900 werden de eerste gebruiksvoorwerpen van plastic gemaakt. Al snel werd dit nieuwe materiaal gezien als een symbool van het modernere leven. Er kwamen voorwerpen van zacht plastic en van hard plastic. De mogelijkheden leken eindeloos en... het lijkt heel lang mee te gaan. Maar eind vorige eeuw werd steeds duidelijker dat dat juist ook een probleem is! Overal zie je plastic afval en de natuur kan het niet opruimen (afbreken). Zo verandert deze ooit zo mooie nieuwe kunststof in een enorm milieuprobleem.

Tegenwoordig probeert men andere soorten plastic te maken, die minder schadelijk zijn voor het milieu. Bijvoorbeeld van maiszetmeel, suikerriet of zeewier. Maar ook deze zijn niet allemaal ‘biologisch afbreekbaar’.

Wat gebeurt er met het plastic afval van de Natuurwacht?

In de Natuurschuur staat een aparte container voor kleine Petflesjes. Die wordt regelmatig leeggehaal door Stichting Stunt. Die sorteert de flesjes op kleur en kwaliteit. Daarna wordt het vermalen, gewassen en gedroogd. En dan maken ze er prachtige tegeltjes van, voor keuken en badkamer. En ook labels, lampen en (bar)krukken. Wil je zien hoe dat eruit ziet? Kijk dan op: www.stichtingstunt.nl/leerwerkbedrijf/ de-upcyclewerkplaats-6

Stunt werkt o.a. met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en zij hebben er veel plezier in deze bijzondere producten te maken.

Ze werken niet alleen met PET, maar ook met een paar andere goed recyclebare kunststoffen. Zo maken ze bijvoorbeeld van plastic dopjes lampenkappen en placemats.

Plastic afval, wat kun je daarmee?

Per jaar produceren we bijna 250 miljoen ton aan plastic. Dat zijn heel veel verschillende producten, denk aan speelgoed, boodschappentasjes en zelfs kleding en cosmetica.

Sinds 1 januari 2010 zijn alle gemeentes in Nederland verplicht alle kunststof verpakkingsmaterialen apart in te zamelen. Het plastic afval wordt naar sorteerbedrijven gebracht en die sorteren het in 6 verschillende plasticsoorten (PET, HDPE, PVC, LDPE, PP en PS) en ‘overige plastics’. Ca. 20 % van al het plasticafval wordt verbrandt. De overige 80% (gesorteerd plastic) wordt naar fabrieken gebracht om die te verweken. Daar worden de plastics vermalen tot kleine deeltjes en worden er nieuwe producten van gemaakt. Er worden nieuwe verpakkingsmaterialen van gemaakt, maar ook plaatjes, bloempotten én... fleecekleding! Om kleding te maken worden de gemalen flessen gesmolten en worden er lange draden van gemaakt. Van die draden maakt men de kleding. Het Nederlands voetbalelftal voetbalde tijdens het WK van 2010 in oranje T-shirts, die gemaakt waren van gerecycled plastic!

3D-printers

Een andere (steeds vaker gebruikte) methode om van ‘oud plastic nieuw plastic’ te maken is het werken met een 3D-printer. Dan werkt de printer niet met inkt, maar met gesmolten plastic! Er zijn al kleine huis-tuin-en-keuken 3D- printers te koop waar je zelf voorwerpen mee kunt maken. En er ontstaan steeds meer gespecialiseerde bedrijven, steeds meer soorten plastic die gebruikt kunnen worden en steeds meer voorwerpen die gemaakt kunnen worden.

Zo heeft het Amerikaanse leger ontdekt dat gemalen plastic waterflesjes gemengd met fijngemalen papier een prima grondstof geeft voor 3D-printers. Dat geeft sterkere voorwerpen dan van plastic alleen. Als militairen op oefening of in oorlogsgebieden zijn en ze hebben nieuwe onderdelen nodig voor bijvoorbeeld hun voertuigen, maken ze die zelf met een 3D-printer. Dat is sneller dan wanneer het ergens opgehaald moet worden en ze hebben die afvalmaterialen toch!

Zelfs de ruimtevaart maakt al gebruik van 3D-printers! De astronauten hebben een printer aan boord van hun ruimteschip en wanneer ze een onderdeel voor hun apparatuur nodig hebben kunnen ze dat zelf maken. Ze krijgen dan nog wel wat hulp van hun collega’s op aarde, die sturen de data van het ontwerp van het voorwerp door naar de astronauten.

Zo komen er steeds meer toepassingen bij om plastic opnieuw te gebruiken. Toch is het goed dat we allemaal beseffen dat plastic een makkelijk materiaal is, maar het ook voor milieuproblemen zorgt! Als we goede keuzes maken in wat we kopen en/of gebruiken kunnen we helpen het plasticafvalprobleem niet nog groter te maken.